۶-۳-۲ ابعاد تعهد سازمانی
اگرچه تعاریف متعددی از تعهد سازمانی در ادبیات موضوع یافت می‌شود ولی هر یک از سه موضوع کلی دلبستگی عاطفی (تعهد عاطفی). ، درک هزینه‌ها (تعهد مستمر). و احساس تکلیف (تعهد هنجاری). را منعکس می‌کند (آلن و مایر، ۱۹۹۰، ۱۱۴) [۱۳۶].
تعهد عاطفی: به وابستگی عاطفی، همانند‌سازی فردی و دلبستگی کارکنان به سازمان اشاره می‌کند. تعهد عاطفی به عنوان دلبستگی عاطفی و تعلق خاطر برای انجام کار و تمایل به ماندن جهت ادامه اشتغال در سازمان تعریف می‌شود.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
تعهد مستمر: به مزایا و امتیازاتی که کارمند با ترک سازمان از دست می‌دهد اشاره می‌کند. تعهد مستمر مبتنی بر هزینه‌های ناشی از ترک سازمان است که در این رابطه هرچه سرمایه‌گذاری کارکنان بیشتر باشد، احتمال ترک خدمت توسط آنان کمتر خواهد بود.
تعهد هنجاری: به احساس التزام کارمند به باقی ماندن در سازمان اشاره می‌کند. در این بُعد از تعهد، افراد ادامه خدمت و انجام کار در سازمان را وظیفه، تکلیف و مسئولیت خود می‌دانند تا بدین‌وسیله دین خود را نسبت به سازمان ادا نمایند.
جدول ۲-۲ تعهد سازمانی و ابعاد سه گانه تعهد
| تعهد سازمانی | ابعاد سه‌گانه تعهد | متغیرها |
| تعهد عاطفی | ۱ ـ ویژگی‌های شخصی و جمعیتی (سن، تحصیلات، جنس و …). ۲ ـ ویژگی‌های ساختاری (رسمیت، تمرکز، مشارکت، مالکیت و …). ۳ ـ ویژگی‌های شغلی(ابهام نقش، تعارض و …). ۴ ـ تجربیات کاری (اجتماعی شدن و اثرپذیری). |
|
| تعهد مستمر | ۱ـ اندوخته‌ها و فراهم بودن فرصت‌های شغلی | |
| تعهد هنجاری | ۱ ـ یاداشت‌های سازمان ۲ ـ سرمایه‌گذاری‌های سازمان برای فرد ۳ ـ درونی شدن هنجارها |
هانت و مورگان تعهد سازمانی را در دو بُعد خرد و کلان مورد توجه قرار داده‌اند. تعهد در بُعد خرد عبارت است از تعهد به گروه‌های کاریک سرپرستان و مدیریت عالی می‌شود و تعهد در بُعد کلان که عبارت است از تعهد به سازمان به عنوان یک مجموعه و یک سیستم . براین اساس تعهد در سطح خرد لزوماً معادل تعهد در سطح کلان نیست و چه بسا وجود تعهد قوی در سطح خرد به تعهد پایین در سطح کلان منجر شود (مشبکی، ۱۳۷۶،ص۱۷۹)۱.
نمودار ۳-۲ اشکال تعهد سازمانی
تعهد هنجاری تعهد مستمر
به کار در سازمان ادامه به کار در سازمان ادامه می دهید
میدهید چون از سوی دیگران چون نمی توانید کار دیگری
تحت فشار هستید انجام دهید
تعهد عاطفی
به کار در سازمان ادامه می دهید
چون آن را قبول دارید و مایل هستید
که در همان سازمان باقی بمانید
منبع: (طالبان،۱۳۸۱،ص۳۸)۲
۷-۳-۲ دیدگاه‌های تعهد سازمانی
