سولیوان[۳۸] (۲۰۰۱) نشان داده است که افرادی که در سطح بالاتری از مذهبی بودن قرار دارند نسبت به افراد دارای سطح مذهبی پایین تر، ثبات زناشویی بیشتری دارند و از ازدواج خود راضی تر به نظر می رسند(همان).
هانلر و گنچوز[۳۹] ( ۲۰۰۵) در مطالعه ای که روی زوجین ترکیه ای انجام دادند پس از کنترل متغیرهایی مانند سطح تحصیلات و مدت زمانی که از زندگی زناشویی آنها می گذشت، به این نتیجه رسیدند که مذهبی بودن تأثیر عمده ای بر رضایت زناشویی دارد، اما مذهبی بودن زوجین نمی تواند حل مسأله زناشویی را در زوجین افزایش دهد. (همان)
کال و هیتون[۴۰] (۱۹۹۷) با انجام مطالعه ای بر روی ۴۵۸۷ زن و شوهر به این نتیجه رسیدند که از میان ابعاد مختلف دینداری، حضور در کلیسا بیشترین رابطه را با ثبات زناشویی دارد و اختلاف بین زوجین در مورد حضور در کلیسا، خطر جدایی را افزایش می دهد. این مطالعه همچنین نشان داد زوجینی که به طور منظم با هم به کلیسا می روند، کمترین خطر را برای طلاق دارند.
( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
مارگات، دادلی، فردریش و کونینسکی[۴۱] (۱۹۹۰) در پژوهش خود به این نتیجه رسیدند که تجانس مذهبی با همسر، عبادت و حضور در کلیسا ( متغیرهای دیندرای) مهمترین پیش بینی کننده رضایت زناشویی فرد می باشد. همچنین اورتینکال و ونستیوگن[۴۲] (۲۰۰۶) در مقایسه زوج هایی که فقط یک بار ازدواج کردند با زوج هایی که چندین بار ازدواج کردند به این نتیجه رسیدند که مذهبی بودن همبستگی مثبت با رضایت زناشویی دارد.(به نقل از میلانی فر،۱۳۷۰)
مطالعه بر روی ۹۷ زوج، که نماینده تنوع مذهبی زوج های آمریکایی بودند نشان داد که آنها مفهوم « تقدیس » را در مورد ازدواج خود به کار می برند. بدین معنی که غالباً چنین تصور می کردند که ازدواج آنها محتوایی معنوی دارد ( ماهونی[۴۳]، ۲۰۰۵).
مولینز، بروت، براکت ، هریسون[۴۴] طی مقاله ای در سال ۲۰۰۱ به بررسی رابطه دین و ازدواج پرداختند. نتایج نشان داد که دیندار بودن به طور معناداری با سازگاری زناشویی رابطه دارد. آنها معتقد بودند که اثر دیندار بودن بر ازدواج در گروهی که مسن تر هستند اساسی تر و بیشتر است ( همان).
گلین و پوز[۴۵] در تحقیق در سال۱۹۷۸ نشان داده اند افرادی که مدت طولانی با هم زندگی می کنند دین را به عنوان مهم ترین عامل رضایتمندی از ازدواج تلقی می کنند ( به نقل از غباری بناب، ۱۳۸۰).
گرانر[۴۶] در تحقیق در سال ۱۹۸۵ اثر اعمال عبادی شخصی بر سازگاری زناشویی را بررسی کرد، نتایج نشان داد که ارتباط مثبتی بین اعمال دینی و سازگاری زناشویی در تمام گروه های دینی وجود دارد. در حالی که خواندن کتاب مقدس … لور کلی به اندازه اعمال دینی مهم نبود و خواندن کتاب مقدس فقط برای دو گروه دینی ( از ۴ گروه سنی) در مقابله با مشکلات زناشویی مهم بود (به نقل از غباری بناب، ۱۳۸۰).
آنتونی[۴۷] در تحقیق در سال ۱۹۹۳ ارتباط بین رضایت از زناشویی و بلوغ دینی را بررسی کرد یافته ها نشان داد افرادی که بالانرین نمره را در رضایت از زناشویی داشتند، دارای جهت گیری دینی درونی بودند و افرادی که دارای جهتگیری برونی بودند از رضایت زناشویی پایینی برخوردار بودند ( به نقل از میلانی فر، ۱۳۷۰).
ماهانی و دیگران[۴۸] در تحقیق درس ال ۲۰۰۲ در تحقیقات خود به این نتیجه رسیدند که دین موجب افزایش مشارکت کلامی و کاهش پرخاشگری کلامی و در نهایت موجب رضایتمندی از زناشویی می شود (به نقل از میلانی فر، ۱۳۷۰).
شرکات [۴۹]در بررسی خود در سال ۲۰۰۴ نشان داد که اختلاف دینی در خانواده ها موجب بروز مشکلات برای ازدواج می شود که منجر به کاهش رضایتمندی و افزایش تعارضات زناشویی و طلاق می شود ( به نقل از بنی اسدی، ۱۳۷۰).
۲-۱۸- پیشینه داخلی
احمدی در تحقیق در سال ۱۳۷۹ ثابت کرد افرادی که دارای تقیدات مذهبی خیلی زیاد بودند نسبت به افرادی که تقید مذهبی زیاد داشتند از رضایت زناشویی بالاتری برخوردار بودند و افرادی که دارای تقیدات مذهبی زیاد بودند نسبت به افرادی که تقید مذهبی متوسط داشتند از رضایت زناشویی بالاتری برخوردار بودند و افرادی که دارای تقیدات مذهبی متوسط بودند نسبت به افرادی که دارای تقید مذهبی کم بودند از رضایت زناشویی بالاتری برخوردار بودند ( احمدی، ۱۳۷۹).
برخی پژوهش های ایرانی همچون آقامحمدیان شعرباف و همکاران نشان داد که مولفه هایی همچون میزان همکاری، واکنش های هیجانی، رابطه خانوادگی باخویشان همسر و دوستان، رابطه فردی با خویشاوندان خود، وضعیت اقتصادی و مدیریت امور مالی، رابطه جنسی، چگونگی گذران اوقات فراغت و باورهای اخلاقی و مذهبی و عمل به آنها، آداب و سنن اجتماعی، ارضای عاطفی، تفاهم فکری و شناختی، میزان تحصیلات و زیبایی، از جمله عوامل موثر بر استحکام و رضایت از زندگی زناشویی محسوب می شود ( شعرباف، ۱۳۸۲).
مصلحی در تحقیقی در سال۹۲ به این نتیجه رسید که زوجینی که هردو پایبند به مذهب هستند درمقایسه با زوجینی که یکی از آنها پایبند به مذهب است از رضامندر زناشویی بیشتری برخوردار بودند و آنها نیز از زوجین هر دو نایپند به مذهب بیشتر اززندگی خود رضایت داشتند ودر نهایت به این نتیجه رسید که پایبندی مذهبی از عواملی است که در رضامندی زناشویی نقشی معنا دار دارد.(مصلحی ۱۳۹۲).
احمدی و دیگران در تحقیقی اعتقادات مذهبی، ایمان و تقوی را به عنوان عوامل موثر در موفقیت ازدواج مورد تایید قرار دادند.(احمدی و دیگران ۱۳۸۵)
همچنین بنی اسدی در پژوهشی به این نتیجه رسیده است که تفاوت در باور های مذهبی از عوامل در گسستگی پیوند زناشوی است. (بنی اسدی ۱۳۷۵)
حق دوست در پژوهشی که انجام داده است تفاهم اخلاقی وتشابه در باور های مذهبی رایکی از معیار های مهم همسر ایده آل معرفی می کند.(حق دوست و دیگران ۱۳۷۴).
فصل سوم: روش پژوهش
۳-۱- روش ها
با توجه به هدف پژوهش حاضر که تبیین رابطه میان رضایت زناشویی و پایبندی مذهبی است تحقیق حاضر کاربردی از نوع همبستگی است .
۳-۲- جامعه آماری، روش نمونه گیری، وحجم نمونه
جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش کلیه دانشجویان متاهل دانشگاه آزاد اسلامی واحد علو م تحقیقات کرمانشاه در سال تحصیلی ۹۲-۹۳ ا ست.
روش نمونه گیری این پژوهش تصادفی خوشه ای با واحد نمونه کلاس، از کلیه رشته ها نمونه گیری شد .
تعداد حجم نمونه ۱۵۰نفر یا ۷۵ زوج است.
۳-۳- روش اجرا
در این پژوهش از تمام دانشجویان متاهل در دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات کرمانشاه برای همکاری دعوت به عمل آمد و تعداد ۳۰۰ پرسش نامه توزیع گردید پرسش نامه ها به یکی از زوجین که دانشجو بودند داده شد که پس از پر کردن با توجه به عدم عودت برخی از پرسش نامه ها و ناقص بودن تعدادی دیگر در نهایت تعداد ۱۵۰ نفر یعنی ۷۵ زوج به طور کامل پرسش نامه ها را برگرداندند .
۳-۴- متغیر های مورد بررسی
متغیر پیش بین: پایبندی مذهبی
متغیر ملاک: رضامندی زناشویی
۳-۵- ابزار پژوهش
در پژوهش حاضر از دو نوع آزمون رضامندی زناشویی اسلامی و آزمون پایبندی مذهبی استفاده شده است.
آزمون رضامندی زناشویی اسلامی
این پرسش نامه ، دارای پنجاه بعد و ده مولفه می باشد که میزان رضایت از زندگی زناشویی را می سنجد . مولفه های این پرسش نامه ارتباط کلامی و غیر کلامی، پایبندی مذهبی، حل تعارض، مدیریت مالی، روابط جنسی، فعالیت های اوقات فراغت، مسائل شخصیتی فرزندان و فرزند پروری، نقش زن و مرد و صله ارحام می باشد .(جدیری ۱۳۸۷ ،۱۴۳). این مولفه ها از طریق تحلیل متون دینی در حوزه قرآن کریم و روایات ائمه معصومه (ع) به دست آمده است. اعتبار پرسش نامه رضامندی زناشویی از طریق دو نیمه سازی ، ۸۱/۰و ثبات درونی (آلفای کرونباخ) ۸۷/۰به دست آمده است . همچنین برای محاسبه روایی محتوایی ، پرسش نامه رضامندی زناشویی اسلامی با بهره گرفتن از روش همبستگی اسپیر من در حدود ۹۰/۰ به دست آمده است. همچنین روایی وابسته به ملاک از نوع همزمان نیز با بهره گرفتن از تست معادل به دست آمد. برای بررسی این نوع روایی ضریب همبستگی میان نمره کل آزمون مذکور بانمره کل پرسش نامه رضامندی زناشویی انریچ محاسبه شد و ضریب همبستگی ۷۲۶/۰ در سطح معنا دار کمتر از ۰.۰۱به دست آمد. نتایج نشان می دهد که پرسش نامه رضامندی زناشویی اسلامی از اعتبار و روایی بالایی برخوردار است(جدیری ۱۳۸۷، ۱۶۲).
آزمون پایبندی مذهبی
این آزمون رفتار های مذهبی را در موقعیت های بالینی و پژوهشی می سنجد و متغیر های مذهبی را در مداخله هایی که به نوعی از روش های مذهبی استفاده می کنند ، کنترل می نماید . این آزمون از یک پرسش نامه شصت سوالی تهیه شده است که سه عامل ( پایبندی مذهبی دو سو گرایی و نا پایبندی مذهبی ) را مورد سنجش قرار می دهد . در عامل پایبندی مذهبی فرد بی تردید رفتار خود را بر اساس معیار های مذهبی تنظیم می کند و می کوشد که همه رفتار هایش را بر اساس معیار های مذهبی تنظیم کند . در عامل نا پایبندی مذهبی فرد هیچ گونه تعمدی به تنظیم رفتار ها بر اساس اصول یا دستور العمل های مذهبی ندارد.
در عامل دو سو گرایی مذهبی فرد همواره نگران و در حالت تردید مذهبی به سر می برد . بین کردار و گفتارش نا هماهنگی وجود دارد. در برابر سختی ها کم تحمل است. احساس خوبی به خود و رابطه خود با خدا ندارد. از اعمال مذهبی خود ناراضی است و تنها هنگام سختی ها به خدا پناه می برد.
شایان ذکر است ابعادی که در این پرسش نامه به دست آمده است ابعاد دین داردی را الزاما نمی سنجد بلکه ابعاد روی آوری به دین یا روی گردانی یک فرد را از مذهب یا ایمان فرد را به اعتقادات مذهبی می سنجد . ضریب آلفای کرونباخ کل آژمون برابر ۸۱۶/۰ و ضریب همسانی درونی عامل پایبندی درونی ۸۷۸/۰
، ضریب همسانی درونی عامل گذاری ۶۷۸/۰ و ضریب همسانی درونی عامل ناپایبندی مذهبی ۷۲۵/۰ ، گزارش شده که همگنی نشان دهنده اعتبار بالای این پرسش نامه است . همچنین برای محاسبه روایی ملاک ، نیز صورت اولیه این آزمون قبل از تحلیل عاملی با آزمون جهت گیری مذهبی آلپورت ۴۷/۰ گزارش شده است که در سطح (p< 001/0)معنا دار است.(جان بزرگی ۱۳۸۸،۷۹-۱۰۵).
۳-۶- روش ها و ابزار تجزیه و تحلیل داده ها
روش تجزیه و تحلیل داده ها در این پژوهش ابتدا با بهره گرفتن از آمار توصیفی تعیین فراوانی ، درصد، میانگین و انحراف معیارو… در هر یک از این مقیاس ها به دست آمد و سپس آزمون های استنباطی مانند آزمون های تی گروه های مستقل و همبستگی پیرسون و تحلیل واریانس یک راهه استفاده شد برای این کار از برنامه spss 18استفاده شد.
فصل چهارم : یافته های پژوهش
۴
۱-۱-آمار توصیفی
جدول (۴-۱) میانگین و انحراف استاندارد سن آزمودنی ها
متغیر جنسیت تعداد حداقل حداکثر میانگین انحراف معیار |
سن زن ۷۴ ۲۴ ۴۷ ۳۲.۸ ۵.۹۷۴ مرد ۷۴ ۲۵ ۵۲ ۳۷ ۸.۴۷۸ |