برای پیدا کردن اوزان روش های مختلفی وجود دارد که ما از روش مصاحبه با خبرگان استفاده کرده و اوزان مورد نظر را استخراح نموده ایم
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل داده ها
کلیات تحقیق
مقدمه :
در این فصل ابتدا موانع بهره وری نیروی انسانی شناسایی سپس دادههای مورد نیاز بر اساس پرسشنامه جمع آوری شده و با نرم افزار SPSS تجزیه تحلیل گشته است و آنگاه موانع با بهره گرفتن از روش TOPSIS و به کمک نرم افزار Microsoft Office Excel 2007 رتبه بندی گردید.
۴-۲( تعیین موانع نیروی انسانی سازمان تامین اجتماعی:
موانع بهره وری نیروی انسانی در سازمان تامین اجتماعی به دو عامل بیرونى و درونی تفکیک شده اند. عوامل بیرونى به نوبه خود تحت سه عنوان دولت، منابع و تغییرات رفتارى دسته بندى شده اند. بدیهی است که می توان هر یک از این عوامل را به یک سرى عوامل جزیی تر تقسیم کرد و این رویه را ادامه داد. به عبارتی دیگر با رویکرد سیستمی می توان به طور سلسله مراتبی این عوامل را به عوامل جزیی تر و دقیق تر تفکیک کرد. اینکه سلسله مراتب را تا کجا ادامه داد و یا به عبارتى تا چه میزان وارد جزئیات شد، بستگى به عوامل متعددى دارد که از آن جمله می توان به نیازهاى اطلاعاتی تصمیم گیرندگان، شرایط تحقیق، محدودیت ها و امکانات اشاره کرد.
با توجه به ماهیت خدماتى بودن سازمان تامین اجتماعی و مطالعه ادبیات موضوع ۴ عامل
۱) سازمان و مدیریت، ۲) سخت افزار، نرم افزار و سیستم های کاری،۳)کارکنان ۴) عوامل محیطی به عنوان موثرترین عوامل تاثیر گذار بر موانع بهره وری نیروی انسانی انتخاب گردید. در شناسائی موانع بهره وری نیروی انسانی علاوه بر مطالعه تحقیقات مرتبط، اصول اساسی موانع یهره وری نیروی انسانی به عنوان عاملی که منجر به کاهش بهره وری نیروی انسانی درسازمان ها می شود ، مورد مداخله قرار گرفته و مهمترین اصولی که می تواند به عنوان موانع بهره وری نیروی انسانی در سازمان تامین اجتماعی باشد از آن استخراج شد و در گروه های ۴ گانه فوق تقسیم بندی گردید. بدیهی است که کارایی هر یک از عوامل یاد شده نیز تحت تاثیر یکسرى عوامل دیگر است. در ذیل به تشریح این عوامل می پردازیم.
۴-۲-۱)سازمان و مدیریت :
در هر سازمانى مدیریت مهمترین و تعیین کننده ترین عامل محسوب می شود. پیتر دراکر مدیریت را عضو حیات بخش هر سازمان می داند. در حقیقت سازمان بدون مدیریت مراحل رشد خود را طی نمی کند. مدیریت در تمام سطوح سازمان حضورى چشمگیر دارد. از سوئى دیگر بسیارى ازصاحب نظران علت موفقیت و شکست نهادها را در تفاوت مدیریت آنها می دانند[۷۱]. به عبارتى دیگر سر سلسله نهایى علل تمام موفقیت ها و یا عدم موفقیت ها بطور عام در هر حوزه و بخش جامعه و بطور خاص در سازمان، مدیریت و علی الخصوص مدیریت عالى می باشد. در یک جمع بندى کلی می توان گفت هدف تمام مباحث، فنون، مدل ها و راه کارهاى ارائه شده بطور ضمنى یا بطور صریح به عامل مدیریت (وظایف و نقش هاى مدیر) معطوف است. بدین معنى که برخی از این تحقیقات مستقیما درصدد تعیین نقش هاى مدیر در سازمان است و برخى دیگر درصدد ارائه راهکار یا فراهم آوردن ابزار جهت کمک به بهترین شیوه انجام این وظایف و نقش ها هستند.
بنابراین با توجه به مطالب فوق می توان گفت موانع بهره وری نیروی انسانی در حوزه سازمان و مدیریت همان انجام وظایف و نقش هایى است که در تحقیقات و بررسی ها به آنها اشاره گردیده است. در تحقیق حاضر با توجه به مطالب ذکر شده و همچنین جامعه آمارى تحقیق عوامل ذیل به عنوان انتخابى اولیه از مهمترین عوامل تاثیر گذار کاهش بهره وری در حوزه سازمان و مدیریت در سازمان تامین اجتماعی انتخاب گردید: نوع مدیریت و نگرش نا مناسب مسئولان و مدیران سازمان،عدم ارائه و تدارک آموزش های کاربردی و مناسب توسط مدیران،ضعف تعهد اجرایی مدیران،نداشتن اعتقاد و باور به نتایح و فواید بهبود بهره وری توسط مدیریت،بی توجهی به فکر های خلاق و مبتکر توسط مدیریت،عدم توجه به فرهنگ مشارکت و مدیریت فردی،برخورد مقطعی با موضوع بهره وری و بی توجهی به لزوم پیوستگی روند بهره وری،مشخص ننمودن توالی کار توسط مدیریت،نا هماهنگی و نبود هدایت و نظارت مناسب در بهره وری توسط مدیریت
۴-۲-۲)سخت افزار، نرم افزار و سیستم های کاری :
بی شک زیرساخت های کاری از ضروری ترین مولفه های ایجاد، حفظ و بقای سازمان ها محسوب می شوند، وجود سخت افزارها به عنوان مقدمه ایجاد و آغاز به کار و نرم افزارها و سیستم های کاری به عنوان موتور محرک سازمان از اهمیت بی نظیری برخوردار است، در این راستا در تحقیق حاضر با توجه به مطالب ذکر شده و همچنین جامعه آمارى تحقیق عوامل ذیل به عنوان انتخابى اولیه از مهمترین عوامل تاثیر گذار بر کاهش بهره وری نیروی انسانی در سازمان انتخاب گردید: نا مناسب بودن محیط و فضای فیزیکی کار در سازمان ،عدم توجه به مسائل ارگونومی در سازمان
۴-۲-۳)کارکنان :
دنیاى امروز دنیاى سازمان هاست و کارکنان به عنوان باارزشترین منابع انسانی، متولی آن محسوب می شوند. کارکنان و کارمندان به سازمان معنا و مفهوم می بخشند و زمینه هاى تحقق اهداف سازمانى را فراهم می کند. امروزه بیش از هر زمان دیگرى مشخص شده است که رشد و توسعه سازمان ها و در پی آن یک جامعه و کشور در گرو استفاده صحیح از کارکنان و کارکندان آن سازمان است. با این وجود شبهاتى وجود دارد که در دنیاى آینده ربات هاى کامپیوترى و یا به عبارتى صحیح تر تکنولوژى جاى انسان را در سازمان خواهد گرفت و نقش انسان را کم رنگ مى سازد، اما بى شک چنین نخواهد شد چرا که با ماشینی شدن کارها، تنها نوع فعالیت انسانى تغییر شکل می دهد و به گفته پیتر دراکر کار یدى جاى خود را به کار دانشى[۷۲] می دهد. اما نقش به یقین تعیین کننده انسان به عنوان حاکم سازمانى همچنان برقرار و مستدام خواهد بود[۷۳]. از سویی دیگر همواره باید به خاطر داشت که کارکنان و نیروی انسانی به همان اندازه که عاملى تعیین کننده در حفظ موجودیت و موفقیت سازمان محسوب می شود، به همان اندازه نیز می تواند مشکل ساز باشد و دستیابى به اهداف سازمانى را غیر ممکن و مدیران را مستاصل سازد. لذا به این خاطر است که در ادبیات مدیریت و سازمان همواره مباحث و تحقیقات گسترده و دامنه دار پیرامون این بخش از نیروى انسانى مطرح بوده و هست. از این رو به آسانی می توان نتیجه گرفت که نیروى انسانى یکى از عوامل اصلی تاثیر گذار بر بهره وری سازمان است.
بطور کلى می توان گفت هدف تمام تحقیقات و مباحث صورت گرفته در خصوص نیروى انسانى در سازمان، مثسخص کردن عوامل و شرایطى است که سازمان ها در ارتباط با کارکنان خود می بایست مدنظر قرار دهند تا از کارکنانى کارا و اثربخش برخوردار باشند و در نتیجه به کارایی نیروى انسانى و در پی آن در کنار سایر عوامل به کارایی سازمانى دست یابند. در حقیقت این موضوعات عوامل موثر بر بهره وری نیروی کاری در سازمان را نشان می دهد. در این راستا می توان به این موارد به عنوان موانع انسانی(بخش کارکنان و کارمندان) اشاره کرد: سیستم های نا مناسب و نا عادلانه ارزیابی و پاداش در سازمان ،فقدان نگرش مناسب افراد به موضوع بهره وری،بروکراسی بالا،مقاومت افراد در برابر تغییرات و عدم تمایل به ترک برخی عادات ،دخالت بی جای برخی کارشناسان در سایر حوزه های کاری و اظهار نظر های غیر کارشناسانه،فقدان کارشناسان خبره یا نبود انگیزه برای ارزیابی،تجزیه و تحلیل و اندازه گیری بهره وری
در واقع موانع بهره وری نیروی انسانی در ابتدا تابعی است از عوامل یادشده سپس سایر عوامل مانند مدیریت و عوامل محیطی و دیگر عوامل تاثر گذار می باشند و عوامل انسانی که توسط خود کارکنان ایجاد می شود به عنوان مهمترین عامل می باشد ،کارکنان بخش قابل ملاحظه اى از حیات خود را در سازمان سپرى می کنند. درواقع سازمان به عنوان خانه دوم آنان تلقى می شود لذا تا آنجا که میسر است می بایست محیطی دلپذیر و شرایط کارى رضایت بخش در سازمان فراهم گردد به گونه اى که کارکنان با آرامش خیال و طیب خاطر به وظایف خود بپردازند و زمینه هاى بروز خلاقیت و استعدادهای درونى آنان فراهم گردد. بدین منظور ابتدا می بایست ماهیت، رسالت و اهداف سازمان از ابعاد مختلف به درستى شناخته شود و سپس کارکنان و کارمندانی مناسب با شرایط توصیف شده بکار گرفته شود. لذا از لحاظ عقلى و علمى ضرورى است که مدیر عوامل موثر بر بهره ورى نیروی انسانی خود کارمنان و کارمندان خود را شناسایى کند.
۴-۲-۴)عوامل محیطی:
عوامل محیطی نیز به عنوان متغیرهای بیرونی تاثیر بسزائی بر عملکرد سازمان دارند که معمولا خارج از کنترل سازمان می باشند و همین موضوع لزوم توجه بیش از پیش را به این موارد نشان می دهد درواقع هر سازمانی به فراخور فعالیت باید تمهیداتی جهت روبروشدن با شرائط متفاوت ناشی از تغییرات محیطی را پیش بینی نماید تا درمواقع لزوم بتواند شرائط پیش آمده را با اتخاذ سیاست های مناسب کنترل نماید.
با توجه به مطالب ذکر شده و همچنین در نظر گرفتن جامعه آمارى تحقیق موارد ذیل به عنوان مهمترین عوامل تاثیر گذار کاهش بهره وری نیروی انسانی در حوزه عوامل محیطی ، انتخاب گردید: بزرگ بودن اندازه سازمان تامین اجتماعی،ترس از برخی نمود های ظاهری مانند ترس از بیکاری،فرهنگ سازمانی نا مطلوب با توجه به موضوع بهره وری،نا مناسب بودن محیط و فضای فیزیکی کار در سازمان و خارج از آن.
اولویت بندی عوامل موثر بر بهبود کارایی
۴-۳) بررسی ویژگی های جمعیت شناختی :
-
- جنسیت پاسخ گویان :
جنسیت | فراوانی | فراوانی تجمعی | درصد |
مرد | ۱۰۱ | ۱۰۱ | ۵۷٫۴ |
زن | ۷۵ | ۱۷۶ | ۴۲٫۶ |
جدول ۴-۱ : جنسیت پاسخ گویان
شکل ۴-۱ : نمودار جنسیت پاسخ گویان