به رفتار بزهکارانه و پیشگیری از ارتکاب آنها ،انجام پژو هشهای کاربردی در این زمینه ضروری می نماید.
لذا با توجه به مواردی که تاکنون مطرح شد بررسی مسئله بزهکاری نوجوانان و نقش کانون های اصلاح و تربیت در پیشگیری از تکرار جرم در بین آنها از اهمیت شایان توجهی برخوردار است.
مبحث دوم: بیان مسئله و چارچوب نظری آن
بررسی جرم تکدی گری در شهرستان مشهد و ارزیابی اقدامات سیستم قضایی در پیشگیری از آن که تکدی گری، عوارض و مخاطرات زیادی دارد. بخشی از مطالعات مقطعی و روبنایی روی این پدیده، درباره مسائلی نظیر درآمد، مسکن، فقر مادی، فقر فرهنگی، ناکامی اقتصادی، نابسامانی اجتماعی و سرانجام، دستگیری و بازپروری سخن می گوید. عده ای سعی کرده اند این مشکلات و مخاطرات را تعدیل کنند و در نتیجه، آن را به گردن فرد انداخته نشان دهند که تکدی گری امری طبیعی و پذیرفتنی است که می شود آن را نادیده گرفت و با آن کنار آمد. برخی محققین ضمن بررسیهای خود به ریشه ها، شیوه ها، انگیزه ها، پیامدها و راه های رفع تکدی گری، نظر داشتنه اند، این ریشه ها شامل پیری و از کارافتادگی، مسائل خانوادگی، اعتیاد، مهاجرت، معلولیت و غیره
می شود.
با این حال، این مسائل از جنبه های اجتماعی، فرهنگی، روانی، اقتصادی و بعضا اجتماعی از جمله، جامعه شناسان، مطرح بوده است که:
پاسخگویی به پرسشهایی از این قبیل بدون اطلاعات آماری دقیق و کافی در این زمینه ها و تحلیلهای جامع و مبتنی بر اصول جامعه شناسی ممکن نیست و احیانا نتیجه ای که به دست
می دهیم بسیار محدود خواهد بود و با دیده تردید باید به آن نگریست.
گفتار اول: اهمیت و ضرورت تحقیق
الف: اهدف تحقیق
هدف کلی از این تحقیق این است گه چرا افراد بی بضاعت و فقیر به تکدی گیری روی می آورند وبررسی اقدامات قضایی و پیشگیری از آن چه می باشد.
ب: سوالات تحقیق
۱- علل پیدایش تکدی چیست؟
۲- شرایط و عواملی که موجب ظهور چنین پدیده ای می شود کدام است؟
۳- چه سازمانی مسؤول مبارزه با تکدی است، و برخورد آنها به چه صورت است؟
۴- آیا در اصل امکاناتی جهت بازپروری متکدیان وجود دارد؟
مبحث سوم: تعاریف نظری و عملیاتی مفاهیم تحقیق
گفتار اول: تعاریف نظری
تکدی فراگردی است که به موجب آن، فرد متکدی از دسترنج دیگران بهره مند می شود و زندگی می گذراند.
هر یک از افراد جامعه را که نه صاحب حرفه (در مفهوم اقتصادی آن) هستند و نه در تولید اجتماعی، مشارکتی دارند و همواره با شیوه ها و شگردهای متنوع، طفیلی و زائده اجتماعی هستند، متکدی می گویند.
گفتاردوم: تعاریف عملیاتی
تکدی گری را می توان نوعی انحراف اجتماعی - که فرد در آن نقش مشخص و بعضا متفاوتی (سرقت، روسپی گری، واسطه گری، نزد متکدیان حرفه ای، (CCAREER) ، اعتیاد، و…) را بر عهده دارد - به حساب آورد. و یا به منزله نمونه ای از مرحله شغلی آبرومندانه و غیرآبرومندانه (غیر مشروع) در مشاغل انحرافی تلقی کرد.
فصل دوم: پدیده تکدی گری
مبحث اول: تاریخچه تکدی گری
تکدی گری از زمان های دور در ایران وجود داشته است و تحت عناوین گوناگونی مانند: متکدیان، گدایان، مخطرانی، مکی، شجوی ها، ذراریحیها، زحکیم المرحومه ها، شعبها و اسطیلها وجود داشته است. به گونه ای که : کنت دوگوانیو از مستشرقان اروپایی دیدگاه ایرانیان را نسبت به تکدی گری چنین بیان میکند: “ایرانیان با دیده نفرت به گدایان نمی نگرند و آنان را مورد محبت قرار
می دهند.
در روزهای عزا و عید، گدایان شهر های بزرگ به قدری غذا و شیرینی دریافت میکنند که اشراف و اعیان اروپایی در جشنهایمان آن اندازه، از بستگان و خویشاوندان هدیه دریافت نمینمایند. در ایران در بحث تکدی وتکدی گری در سنوات خیلی دور ونیز در معاصر دولتمردان با تصویب قوانین مختلف ونیز موفقیت های اجتماعی در طول تاریخ در راستای ساماندهی این مقوله دست به اقدامات متعددی زده ونتایج قابل قبولی حاصل گردیده است به عنوان مثال : اولین بار در سال ۱۲۷۶ هجری قمری شورای دولتی موقت که به آن “مجلس مصلحتخانه ” میگفتند، درخصوص اختصاص صدقه ها و نذریهای مردم به متکدیان ناقص الاعضاء حکم داد[۲]، و در سال ۱۳۲۸ اولین برخورد سازمان یافته با پدیده گدایی در ایران آغازشد و ثروتمندان واقشارپر درآمد ومتوسط جامعه درآمد حاصل از اخذ عوارض ویژه بنزین و شکر که توسط سازمانی به نام اردوی کار ، جمع آوری می شد را صرف جمع آوری، نگهداری ، مهارت آموزی و حرفه آموزی، به متکدیان میکردند. (در اسفند سال ۱۳۳۴ لایحه ای به تصویب کمیسیون مشترک مجلس رسید که در آن اخذ عوارض ویژه، از اقشار پر درآمد برای متکدیان به صورت قانون درآمد) به همین منظوردر راستای توانمند سازی و کاهش تکدی گری در سال ۱۳۴۶ با تصویب هیات وزیران، سازمان اردوی کار به کانون کارآموزی تغییر نام داد و هدفش ارائه مهارت و فنون شغلی به گدایان و متکدیان بود[۳]. با انتقال کانون کارآموزی به وزارت بهداری درسال ۱۳۵۵ ونیز انتقال آن با تمام اعتبارات تحت پوشش به وزارت کار وامور اجتماعی ۱۳۵۸ به تدریج از وظایف این کانون کاسته شده و تغییر شکل داد و عملا از سال ۱۳۵۸ تا ۱۳۶۶ هیچ اقدام موثری در زمینه متکدیان انجام نشد لذا در سال ۱۳۷۲، نیروی انتظامی با حکم قوه قضائیه موظف به جمع آوری متکدیان گردید و سازمان بهزیستی، شهرداری و وزارت بهداشت ملزم به فراهم سازی زمینه های اسکان وبهداشت متکدیان گردیدند و درسال ۱۳۷۸شورای عالی اداری مصوبهای در خصوص طرح جمع آوری و ساماندهی متکدیان به وزارت کشور ابلاغ کرد که در چهار محور:
( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
۱- ایجاد زمینه فرهنگی، ذهنی در جهت مقابله با تکدی گری(فرهنگ سازی)
۲- جمع أوری متکدیان
۳- نگهداری موقت آنان
۴- قرنطینه
متکدیان و تفکیک آنان در نهایت ساماندهی متکدیان تنظیم شد ولیکن با روند تغییرات مذکور کماکان مسئله ی توانمند سازی وحرفه آموزی متکدیان به منظور احراز شغلی مناسب سیر نزولی داشته ویا به عبارت دیگر وزارت کاروامور اجتماعی نسبت به آن هیچ گونه واکنش و یا راه حلی ارائه نداده است که این موضوع بر سیر صعودی تکدی گری افزوده است .
مبحث دوم: خصوصیات تکدی گری
۱- متکدی از مسؤولیتهای اجتماعی معاف است.
۲- متکدی به خاطر نیازمندی مورد تفریع و سرزنش قرار نمی گیرد.
۳- چنین شخصیتی انتظار دارد که دیگران به او کمک کنند.
۴- در تولید اجتماعی مشارکت نداشته از دسترنج دیگران زندگی می گذراند.
پدیده تکدی با دو عامل مهم; یعنی « کمک گیرنده » و « کمک دهنده» رابطه دارد. «کمک
دهنده ها» همان مردم هستند که آنها را می توان به دسته های ذیل تقسیم بندی کرد:
۱- عده ای بر اساس وظیفه شرعی به فقرا و مستمندان کمک می کنند.
۲-گروهی دیگر آن را وظیفه انسانی و نوع دوستی می دانند.
۳- تعدادی به علت این که نیازمند بودن را یک نقص اجتماعی می دانند خود را در رفع این نقیصه مسئول می دانند.
۴- دسته چهارم کسانی هستند که کمک های خود را با نیت نذر و صدقه انفاق می کنند.
تکدی گری صورتی از زندگی ارزان قیمتی است که تنها بهای آن فقر مناعت طبع و سیر قهقرایی کمال انسان است.
مبحث سوم: روند سیرتکاملی تکدی گری
چندی پیش تکدی گری با روش های سنتی مانند زن کولی بچه بغل یا پیرمردی با زخم عمیق در پا ودست و… انجام می شد. پس از مدتی سیستم تکدی گری تغییر کرد و شیوه های جدید از جمله فروش گل، چسب زخم و جوراب توسط کودکان و نوجوانانی که برای فروش کالاهای خود به شما می چسبیدند و چند ۱۰ متری را با شما می آمدند، یا فردی کاغذ به دست به سراغتان می آید و ادعا می کند برای عمل زن یا فرزندش نیاز به پول دارد و … متداول شد. اخیرا نیز شیوه هایی از تکدی گری باب شده که بسیار جالب است در این روش جوانی خوش پوش به سراغتان می آید و از شما کمک می خواهد، در شیوه دیگر افرادی که بیشتر پاکستانی یا هندی هستند با لهجه انگلیسی در خواست پول می کنند و می گویند که از خارج آمده اند و کیف پولشان را در فرودگاه برده اند و تقاضای پول می کنند و اگر هم کمتر از ۱۰ هزار تومان به آنها بدهید برمی گردانند. همچنین وقتی با ماشین پشت چراغ قرمز ایستاده اید افرادی با ظاهری آراسته که بیشتر نیز زن هستند به سراغتان می آیند و طلب کمک می کنند. کارشناسان معتقدند که تکدی گری پدیده ای است که در تمامی کشورهای دنیا حتی کشورهای پیشرفته به آسانی قابل رویت است اما نسبت آن با جمعیت جامعه نشان از شاخص امنیت و رفاه اجتماعی دارد. جامعه شناسان معتقدند پدیده اجتماعی تکدی گری که بیشتر حاصل حرکت جوامع به سمت صنعتی شدن است در کشورهای در حال توسعه بیشتر نمود دارد. تکدی گری معلول یک سلسله فرآیندهای اجتماعی مانند بیکاری است که در جامعه نمود یدا می کند. درحقیقت تکدی گری حاصل وضعیت نابسامان اقتصادی است این پدیده به انواع مختلف در جامعه بروز می کند که حادترین نوع آن استفاده از زنان و کودکان برای تکدی گری است. البته برخی سودجویان نیز از تکدی گری به عنوان یک کاروکسب استفاده می کنند که شکل سازمان یافته و مجرمانه این معضل اجتماعی است. همچنین شیوه های تکدی گری در جوامع مختلف روز به روز در حال تغییر است و گدایان در هر دوره با بهره گرفتن از روش های جدید سعی در برانگیختن حس ترحم مردم دارند. به همین دلیل هر چند مدت یکبار شیوه های تکدی گری تغییر می کند. زمانی که کودکی برای کسب پول علاوه بر گدایی به پخش مواد مخدر و دزدی دست
می زند در بزرگسالی به راحتی می تواند دست به ارتکاب جرم بزند. چراکه قبح و زشتی کار درنظر او ریخته شده است. از سوی دیگر دختران نوجوان می توانند در معرض انواع خشونت ها مانند آزارهای جسمی و جنسی قرار گیرند. درحال حاضر ما شاهد حضور متکدیان کلاسیک با ظاهری پیر، فرتوت، معلول و بیمار یا افرادی با نشان زخم یا معلولیت نیستیم البته افرادی با ظاهر آراسته و بدون نشان برای تکدی گری به سراغ شهروندان می آیند. متکدی مجرم است و نباید به راحتی امکان برگشت به اقدام غیرقانونی خود را داشته باشد، اما متاسفانه دستگاه قضایی در مورد متکدیان و جرم آنها مجازات را تشدید نکرده است و هیچ متکدی به جرم تکدی گری مجازات نمی شود. مقابله با تکدی گری یکی از مصداق های بارز توجه مدیریت شهری به موضوع آسیب های اجتماعی است، هر ساله با فرا رسیدن فصول سرد این دغدغه وجود دارد که اتفاقی برای افراد در معرض آسیب به ویژه افراد بی خانمان نیفتد و سرپناهی برای شب های سرد سال داشته باشند. پدیده تکدی گری یکی از آسیب های اجتماعی است که در تمامی شهرهای بزرگ وجود دارد اما علاوه بر ارگان های متولی، مردم نیز باید در این امر سازمان ها را کمک کنند که این پدیده به حداقل برسد. از سوی دیگر اگر بتوان برنامه ای منسجم و منظم برای ایجاد اشتغال متکدیان ایجاد کرد این معضل اجتماعی در جامعه کاهش می یابد.