امنیت اجتماعی خانواده عبارت است از حفظ حریم زندگی خانوادگی از خطرات و تهدیدات، همچنین ارتقاء سطح زندگی خانوادگی با اتخاذ تدابیری جهت کسب فرصتهای زندگی. در اینجا «خطرات و تهدیدات به کلیه مخاطراتی اطلاق میشود که در روابط گرم و عاطفی، صمیمی و محبتآمیز خانواده، اختلال ایجاد نماید و احساس نزدیکی و همدلی میان آنان را از بین ببرد.»
(چلبی :۱۳۷۵: ۷۰)
فصل دوم
پیشینه نظری پژوهش
۲-۱ مقدمه
در این فصل ابتدا به بررسی تحقیقات انجام شده در ایران و خارج از ایران میپردازیم و سپس تعاریف مختلف ازدواج و خانواده و بعد اعتماد، اعتماد اجتماعی و همچنین اعتماد زناشویی را میآوریم. سپس نظریات مطرح شده در مورد احساس امنیت و ابعاد آن و امنیت اجتماعی را بر میرسیم و برای واضحتر شدن مفهوم احساس امنیت همسران در زندگی مشترک، به نظریات انسجام خانوادگی، رضایت زناشویی، تعارض زناشویی اشاره میکنیم.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
در این مقال، در مورد رابطه بین اعتماد بین همسران و احساس امنیت در زندگی مشترک، تحقیق گستردهای انجام نشده است، اما سعی بر این بوده است که با وجود تمام محدودیتها، در این فصل به خلاصهای از نتایج تحقیقات موجود اشاره شود.
۲-۲ تحقیقات انجام شده در ایران
در بررسی های به عمل آمده، هیچ پژوهشی که اعتماد بین دو همسر و رابطه اش بر روی احساس امنیت همسران در زندگی مشترک بررسی کرده باشد، یافت نشد. لیکن فقط یک پژوهش در مورد اعتماد به همسر از سوی زنان در شهر تهران صورت گرفته است که در اینجا مورد بررسی قرار گرفت.
امیرکافی(۱۳۷۴) تحقیقی تحت عنوان «اعتماد اجتماعی و عوامل موثر بر آن» که در دانشگاه بهشتی انجام داده است. در این تحقیق میزان همبستگی متغیرهای تعاملات اظهاری، سرمایه اجتماعی، امنیت، تعهد در رابطه، تعهد درونی، دگرخواهی و مقبولیت اجتماعی با اعتماد اجتماعی همبستگی داشته اند و میزان همبستگی هر یک از عوامل فوق با اعتماد اجتماعی به ترتیب ۳۶% ، ۲۸% ، ۲۱%، ۲۳ % ، ۳۷ % ، ۴۲ % و ۲۷ % بدست آمده بود.
گروسی و همکاران (۱۳۸۵) در تحقیقی «تحت عنوان بررسی رابطه اعتماد اجتماعی و احساس امنیت در بین دانشجویان شهر جیرفت» بیان کرده اند ۸/۷۸ درصد از دانشجویان احساس امنیت اجتماعی در حد متوسط و کم داشته اند و با توجه به سطح معناداری به دست آمده برای ضرایب سه گانه پیرسون مشاهده می شد که فقط اعتماد بین شخصی با احساس امنیت اجتماعی ارتباط معنی دار داشته است.
سفیری و میرزا محمدی(۱۳۸۳) در پژوهشی تحت عنوان« اعتماد به همسر: مطالعه موردی، زنان شهر تهران» با بهره گرفتن از روش پیمایشی و با تهیه پرسشنامه، داده ها راگردآوری کرده اند. حجم نمونه ۲۸۰ نفر بوده است و از روش نمونه گیری چند مرحله ای (طبقه ای و تصادفی سیستماتیک) استفاده شده است.
پردازش داده ها در سه سطح توصیف، تحلیل دو متغیره، و تحلیل چند متغیره و تحلیل مسیر انجام شده ویافته ها نشان داد ه است که توزیع نمرات اعتماد به همسر پاسخ گویان در حدود نیمی کمتر از میانگین بود و رابطه معنادار بین متغیرهای پیشینه خانوادگی، اعتماد بنیادین، نوع دوستان همسر، زیبایی همسر، اقتدار در خانواده، شیوه گزینش همسر، میزان پایبندی به تعهدات و انتظارات، معاشرت پذیری، مجاب سازی، احساس تعلق، میزان دلبستگی همسر نسبت به خانواده، فداکاری، نظم و پیش بینی پذیری رفتار همسر، همه جانبه بودن روابط، تقسیم کار خانگی، میزان شناخت همسر و مدت زمان تعامل روزانه با میزان اعتماد به همسر وجود دارد. سایر متغیرهای مستقل رابطه معناداری با میزان اعتماد به همسر نشان ندادند.
نتیجه تحلیل رگرسیون و تحلیل مسیر، متغیرهای پیش بینی کننده میزان اعتماد به همسر و همچنین مجموع اثرات مستقیم و غیرمستقیم هر یک از متغیرهای آنها را به شرح ذیل نشان داد:
ویژگی های روابط متقابل: ۶۰/.، زیبایی همسر: ۳/۶-، قدرت در خانواده: ۲۱.۷۸-، نوع دوستان همسر: ۱۶/۶ و شکست در زندگی: ۰/۲۳-
مرجان خلیلی (۱۳۷۸) در تحقیقی تحت عنوان «تضاد درخانواده با تاکید بر تضاد میان همسران و عوامل موثر برآن» که در دانشگاه الزهرا انجام شده است، میزان همبستگی انحرافات همسر با تضاد در خانواده ۶۳۸۴/. و میزان همبستگی بی اعتمادی و شک داشتن همسر نسبت به زن را ۲۰۱۶/. بدست آورده اند که هر دو نیز معنادار بوده اند (خلیلی،۱۳۷۸).
آزاد ارمکی و کمالی ( ۱۳۸۱)،در تحقیقی تحت عنوان «اعتماد، اجتماع و جنسیت، بررسی تطبیقی اعتماد متقابل در بین دو جنس»انجام داده اند. این مطالعه با عطف توجه به اهمیت حضور زنان در عرصه اجتماع و حتی عامل محوری قلمداد کردن نقش زنان در توسعه کشور به تبعیت از شومپیتر درصدد آن است که ضمن شناسایی ابعاد و سطوح اعتماد متقابل به عنوان یکی از مباحث اصلی در موضوع اعتماد اجتماعی و بررسی عوامل موثر بررسی عوامل موثر بر آن، تأثیر عامل جنسیت در آن را با سایر متغیرهای مورد نظر مقایسه و بررسی کرده است. نتایج این تحقیق حاکی از پایین بودن سطح متقابل در سطح کشور ( ۲۷/۵ در مقیاس ۰ تا ۱۰) و خصوصا سطح پایین تر اعتماد متقابل در میان زنان نسبت به مردان (به ترتیب ۲۳/۵ و ۳۲/۵) به خودی خود به معنی نشانه های آسیب شناختی روابط اجتماعی تلقی شده است.
ردادی (۱۳۸۷) در تحقیقی تحت عنوان « سرمایه اجتماعی و امنیت اجتماعی» سرمایه اجتماعی به دلیل توانایی در توضیح بسیاری از پدیده های جامعه مدرن، توانسته است جایگاه مهمی را در ادبیات علمی جهان کسب نماید . در اکثر رشته های علوم اجتماعی به نوعی از این مفهوم استفاده میشود و به یک مفهوم بین رشته ای تبدیل شده است . از جمله حوزه هایی که در سرمایه اجتماعی مورد توجه قرار گرفته، حوزه امنیت اجتماعی است . این مقاله به بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر امنیت اجتماعی می پردازد. در جامعه بیمار، روابط به شکلی در جریان است که اعتماد تولید نمی شود . انحرافات اجتماعی بالفعل نیز بازتاب نبود سرمایه اجتماعی است . یکی از راه های مهم افزایش سرمایه اجتماعی در است. هنجارها موجب تقویت همیاری، انسجام بخشی و « هنجارهای اجتماعی » جامعه تقویت کاهش کنترل رسمی شهروندان می گردد و به این صورت امنیت اجتماعی را تقویت می نماید. این مقاله پیشنهاد می کند که برای افزایش امنیت اجتماعی، به سرمایه اجتماعی توجه شود . با انباشت سرمایه اجتماعی در طول زمان می توان از بسیاری از جرایم پیشگیری نمود . در جامعه دینی ایرانی تقویت هنجارهای اعتمادساز دینی میتواند کمک مؤثری در جهت افزایش سرمایه اجتماعی تلقی شود.
نبوی، حسین زاده و حسینی (۱۳۸۹) در تحقیقی تحت عنوان «بررسی عوامل اجتماعی و اقتصادی موثر بر احساس امنیت اجتماعی» بیان کرده اند متغیرهای گرایش به مشا رکت در تأمین امنیت، تلقی از عملکرد پلیس و پایگاه اجتماعی– اقتصادی به صورت مستقیم و متغیر احساس محرومیت نسبی به طور معکوس بر احساس امنیت اجتماعی افراد تأثیرگذار هستند . متغیرهای تلقی از عملکرد قانون و جنسیت، تنها بر بعد امنیت جانی اثرگذارمیباشند. یافته های به دست آمده در زمینه ی رابطه متغیرهای مستقل با متغیر وابسته، موافق با مطالعات انجام شده ی پیشین است.
ساروخانی و نوید نیا (۱۳۸۵) در تحقیقی تحت عنوان «امنیت اجتماعی خانواده و محل سکونت در تهران» با تاکید بر متغیر محل سکونت، به مطالعه امنیت اجتماعی خانواده می پردازند و میزان برخورداری خانواده ها در شرایط فعلی از امنیت اجتماعی را مورد بررسی قرار میدهند. امنیت جانی، امنیت مالی، امنیت شغلی، امنیت عاطفی و امنیت اخلاقی به عنوان ابعادی از امنیت اجتماعی خانواده برآورد گردیده و تفاوت این ابعاد به لحاظ منطقه سکونت مورد مقایسه قرار گرفته است.روش: این تحقیق از نوع پیمایشی است که طی آن با ۴۲۰ خانواده ساکن در منطقه شمال و جنوب تهران مصاحبه شده است. برای تحلیل داده ها از آزمون t استفاده شده است.یافته ها: یافته ها نشان میدهد که محل سکونت بر امنیت اجتماعی خانواده اثرات موثر و معنی داری دارد. همچنین سطح برخورداری خانواده از امنیت جانی، مالی، شغلی، عاطفی و اخلاقی به نوبه خود تأثیر زیادی بر امنیت اجتماعی به عنوان شاخص ترکیبی از سطوح گوناگون امنیت در اجتماع را نشان میدهد.نتایج: امنیت اجتماعی خصلتی تفاضلی، شبکه ای، جمعی و ترکیبی دارد و متناسب با محل سکونت خانوارها، این ویژگی های دستخوش تغییر می شوند.
خورشیدوند (۱۳۸۸) در تحقیقی تحت عنوان«نقش خانواده در تامین امنیت و جایگاه پلیس در ارتقاء آن» بیان کرده است که یکی از موضوعاتی که در اعصار گوناگون ذهن بشر را به خود مشغول داشته است، مسأله امنیت است. اما ایجاد امنیت در جامعه و فراهم نمودن بسترهای مورد نیاز برای برقراری نظم و امنیت در جامعه به قانونمند بودن افراد جامعه وابسته است. از طرف دیگر خانواده، پایه و اساس ساختار اجتماعی بوده، به گونه ای که سلامت جامعه و خانواده به هم وابسته اند. عوامل مختلفی در انحراف جوانان مؤثر است، از جمله جهل و بی خبری، ضعف عقیده و ایمان، عدم تسلط بر نفس، عدم مدیریت خود، ضعف اراده، وجود الگوی نامناسب که البته در خانواده می توان راهبردهایی برای مقابله با آنان به کار بست. راهبردهایی چون : آموزش تدریجی؛ ارائه الگوی مناسب ؛ ممارست و ایجاد عادت؛ اقناع عاطفی؛ تداوم در شادی. بنابراین لازم است که همه ا عضای خانواده، مخصوصاً والدین در ایجاد امنیت در جامعه مشارکت داشته باشند . در این مقاله روش ها ی آگاهی بخش به والدین، تبیین مسئولیت ها و برانگیختن وجدان اخلاقی و اجتماعی و مبارزه با جلوه های ناامنی پیشنهاد و ارائه گردیده که ثابت می کند افزایش امنیت با افزایش فرهنگ خانواده ها ارتباط مستقیم داشته و این مهم جز از راه آگاهی بخشی امکان پذیر نمی باشد.
زمانی (۱۳۸۶) در تحقیقی تحت عنوان «نقش و کارکرد نهاد خانواده در تامین امنیت اجتماعی» ، بیان کرده اند که پدیده های اجتماعی به لحاظ ماهیت سیال خود همواره درمعرض تأثیر و تاثر متغیرهای گوناگون در عرصه اجتماع هستند و بدون شک در رفتار افراد و گروه ها و شاخت و جهت دهی به یکدیگر، نقش غیرقابل انکار دارند. مفاهیم امنیت و اجتماع نیز در این فضا قابل ارزیابی هستند. در میان نهادهای اجتماعی در ایران، نهاد خانواده عموما از کانون گرمی بهره می برد و دارای کارکردهای متنوعی در شئون مختلف اجتماعی از جمله امنیت است. در این مقاله جایگاه نهاد خانواده در درون ساخت نظام اجتماعی به ویژه حوزه امنیت اجتماعی، بسیار رفیع و دارای آثار غیرقابل انکار میباشد.
جمشیدی، رزمی، حقیقت سامانی (۱۳۸۷) در تحقیقی تحت عنوان «رابطه انسجام و انعطاف پذیری خانواده با ابعاد کمال گرایی»بیان کرده اند که انسجام خانواده هم سو با یافته های بررسی های انجام شده تنها به پیامدهای مثبت می انجامد ، اما انعطاف پذیری خانواد ه با افزایش در جنبه های مثبت و منفی کمال گرایی، کارکرد دوگانه ای از خود نشان میدهد . رابطه انعطاف پذیری با جنب ه های منفی کمال گرایی ممکن است ناشی از عدم تأکید صریح والدین انعطاف پذیر بر خواسته ها و چشم داشت هایشان از فرزندان باشد.
زارع وسامانی (۱۳۸۷) در تحقیقی تحت عنوان«بررسی نقش انعطاف پذیری و انسجام خانواده در هدف گرایی فرزندان» بیان کردند که انسجام خانواده پیش بینی کننده مثبت اهداف تسلط رویکردی، عملکرد رویکردی و پیش بینی کننده منفی عملکرد اجتنابی است. انعطاف پذیری خانواده پیش بینی کننده مثبت هدف تسلط رویکردی و پیش بینی کننده منفی اهداف تسلط اجتنابی و عملکرد اجتنابی است.
چلبی و رسول زاده اقدم (۱۳۸۱) در تحقیقی تحت عنوان «آثار نظم و تضاد خانواده بر خشونت علیه کودکان» بیان کردند که متغیر نظم و تضاد در خانواده به ترتیب اهمیت، اثرات موثر و معنی داری بر خشونت علیه کودکان در خانواده ها دارند.
۲-۳ تحقیقات انجام شده در خارج ایران
دیوید دبلیو ادجرلی در مقاله خود تحت عنوان «اعتماد» سعی کرده است که اعتماد را تعریف کند، او اعتماد را شامل سه مولفه می داند: انتظار (چشمداشت) دو جانبه، آزمون زمان و پیامدها. او که ما را به انتظارات دو جانبه طرفین توجه میدهد، معتقد است که برای اعتماد قراردادی وجود دارد مبنی بر اینکه انتظارات شما چیست و شما خواهان بدست آوردن چه چیزهایی هستید. پس از آن نوبت به ارزیابی قراردادتان د رطول زمیان میرسد و مرحله آخر توجه به پیاندها و بروز عکس العملهای مناسب میباشد. Edgerly , 1998) ) .
در مورد اعتماد به همسر نیز موارد پیشنهادی ادجرلی میتواند مفید واقع شود. قبل از هر چیز همسران باید انتظارات خود را در مورد اعتماد به یکدیگر مشخص نمایند، در طول زمان آن را ارزیابی کنند و واکنش از خود بروز دهند.
جانیس آبراهام اسپیرینگ و دکتر مایکل اسپیرینگ، «اعتماد در زناشویی»را به طور خاص بررسی کرده اند. با وجود دید روان شناختی این نویسندگان، اشاره آنها به عومال موثر بر اعتماد به همسر مفید به نظر می رشد. عواملی چون بررسی زمانی، بیماری و حادثه، مرگ، تغییر محل زندگی، تغییر موقعیت اجتماعی فرد، شکست شخصی، دگرگونی های زمانی و اعتیاد به مواد مخدر. (اسپیرینگ و اسپیرینگ، ۱۳۸۰)
نانسی بوچانا، راشل کراس نوب و سارا سولنیک در مقاله خود تحت عنوان اعتماد و جنسیت : بررسی رفتار و باورها در بازی سرمایه گذاری در سال( ۲۰۰۴) بررسی کرده اند که چگونه جنسیت بر اعتماد، احتمال مورد اعتماد قرار گرفتن و میزان اعتماد تأثیر میگذارد؟آنها انتخاب های مردان و زنان را در بازی سرمایه گذاری مقایسه و از داده های پرسشنامه استفاده کرده اند تا انگیزه تفاوت رفتاری را دریابند. نتایج نشان دادند که مردان اعتماد بیشتری نسبت به زنان دارند، و زنان نسبت به مردان قابل اعتماد تر هستند.رابطه بین بازده مورد انتظار و رفتار اعتمادی در میان مردان که از زنان قوی تر است، نشان میدهد که مردان به تعامل با استراتژی بیشتری نسبت به زنان نگاه میکنند.زنان خود را هم به اعتماد و هم مقابله به مثل بیشتر موظف میدانند ، اما تأثیر تعهد بر رفتار متفاوت است.
نظریه های مرتبط با موضوع
خانواده و ازدواج
تعاریف- نخست باید مفاهیم اساسی خانواده، خویشاوندی و ازدواج را تعریف کنیم.
خانواده گروهی از افراد است که با ارتباطات خویشاوندی مستقیما پیوند یافته اند و اعضای بزرگسال آن مسئولیت مراقبت از کودکان را به عهده دارند. پیوندهای خویشاوندی ارتباطات میان افراد است که یا از طریق ازدواج برقرار گردیده اند، یا از طریق تبار که خویشاوندان خونی (مادران، پدران، فرزندان دیگر، پدربزرگها و غیره) را به یکدیگر مرتبط می سازد. ازدواج میتواند به عنوان پیوند جنسی از نظر اجتماعی به رسمیت شناخته شود و امری پسندیده بین دو فرد بزرگسال تعریف شود. هنگامی که دو نفر ازدواج میکنند، با یکدیگر خویشاوند می شوند. اما پیوند ازدواج، شمار زیادتری از خویشاوندان را نیز با همدیگر مرتبط می سازد. والدین، برادران، خواهران و سایر خویشاوندان خونی، خویشاوند شریک ازدواج می شوند. (گیدنز، ۱۳۷۹:۴۲۴).
ساروخانی با تعریفی از کارلسون karlsson) ) و کلودی استروس c.Leui-Strauss) ) و گونتر تعریف کامل تری را از ازدواج به دست میدهد:
ازدواج عملی است که پیوند بین دو جنس مخالف را بر پایه روابط پایای جنسی، موجب میشود. بنابراین، رابطه دو فرد از یک جنس چه به طور موقت و چه دائم ازدواج خوانده نمی شود. از سوی دیگر در تعریف ازدواج، روابط جسمانی بین دو انسان از دو جنس مخالف به خودی خود کافی به نظر نمی رسد. چه، ازدواج مستلزم انعقاد قراردادی اجتماعی است که مشروعیت روابط جسمانی را موجب می گردد. به بیان دیگر، در راه تحقق ازدواج باید شاهد تصویب جامعه نیز باشیم.
کارلسون در اثرش انطباق پذیری و ارتباط در ازدواج این تعریف را از ازدواج به دست میدهد: «ازدواج فرایندی است از کنش متقابل بین دو فرد. یک مرد و یک زن که برخی شرایط قانونی را تحقق بخشیده اند و مراسمی برای برگزاری زناشویی خود برپا داشته اند و به طور کلی عمل آنان مورد پذیرش قانون قرار گرفته و بدان ازدواج اطلاق شده است.» کلودی استروس معتقد است که ازدواج «برخوردی است دراماتیک بین فرهنگ و طبیعت، یا میان قواعد اجتماعی و کشش جنسی.»
گذشته از این چهار خصلت (ارتباط جسمانی، تخالف جنسی، پایایی و قرارداد اجتماعی)، ازدواج ارتباطی را می رساند که در مقایسه با دیگر ارتباطات انسانی دارای تامیتی است بی نظیر. دیگر ارتباطات انسانی هریک بعدی از ابعاد حیات را می پوشانند و حال آنکه زوجیت دارای ابعاد زیستی، اقتصادی، عاطفی و نیز روانی و اجتماعی است. به بیان دیگر، همزیستی زوجین در درون خانواده، آنان را در چنان گردونه ای از ارتباطات مختلف قرار میدهد که بی هیچ شبهه قابل مقایسه با هیچ یکی از دیگر ارتباطات انسانی نیست. (ساروخانی، ۱۳۷۰ : ۲۳-۲۴)
-تطور همسر گزینی
به گفته نویسندگان کتاب طرح مقدماتی جامعه شناسی ایران شاید کهن ترین راه تحصیل همسر، اسارت و یغمابری یا خریداری یا مبادله بوده است. به عقیده این نویسندگان رسم خرید یک دختر نه به قصد خدمتگزاری بلکه گاهی هم به منظور زناشویی تا دیرباز در ایران وجود داشته است است. وستر مارک نشان داده است که نزد «اقوام پست» نتیجه زناشویی به ندرت موجب خرسندی میشود و در بیشتر موارد برای ایجاد توازن و همسنگی می باید به پدر و یا به دیگر خویشان نامزد خساراتی پرداخت شود.
چند همسری با دو چهره اصلی خود، چندشویی و چندزنی، از دیگر شیوه های زوجیت در جهان است. اگر این گونه پیوندها افراد را برای همیشه مقید و متعهد می سازند، پیوندهایی هم هستند که شکل نکاح موقت دارند. در ازدواج موقت یا صیغه، در ازای زمان نکاح و بیشی و کمی آن به تصمیم و خواست هر دو بستگی دارد. زنی که با چنین شرطی ازدواج می کند از حق ارث محروم است. (بهنام، ۱۳۸۴: ۲۳)
بی آنکه بخواهیم سهم میل جنسی را به عنوان عاملی که فرد را به سوی زناشویی چند همسری می راند و پاره ای کسان بر آن پای می فشرند، انکار کنیم و یا بخواهیم سهم عامل «معصیت روح» را که به گمان بعضی دیگر در غریزه رسوخ می کند نپذیریم، می توان پذیرفت که گاهی تأثیر گروه انسان را به یک چنین ازدواجی می کشاند.
در کنار این گونه وصلتها که سهم احساسات شخصی در دو سوی ازدواج به کمترین اندازه خود میرسد، ما حتی در گروه های به اصطلاح نامتمدن در امر همسر گزینی به مکانیسم هایی نیز برخورد می کنیم که برای جوانان آزادی عمل قابل توجهی قائل هستند. برای اثبات این فرضیه می توان از مثالهای چندی از بررسی وسترمارک به نام تاریخ زناشویی برگزیده ایم، سود جست. نویسنده در اینجا از بررسی توماس بریج که در میان اقوام یاهان در سرزمین آتش به عمل آمده یاد می کند. در میان این جماعت چه بسا روی میدهد که دختر جوانی احساس کند نسبت به شوهر خود بیزاری شدید و عمیقی دارد آنچنان که تمایل دارد او را ترک گوید. در چنین حالی اگر این دختر در نفرت خود باقی بماند و پای فشرد او را به کسی شوهر میدهند که خواستارش باشد. «ساروخانی ، ۱۳۷۰ : ۳۴-۳۳»
۲-۵ نظریه های مرتبط با متغیر وابسته تحقیق: احساس امنیت همسران در زندگی مشترک
تعاریف
امنیت اساسی ترین نیاز و رمز توسعه و بقای نظام و جامعه است. انسان بدون امنیت دچار هرج و مرج و آشوب طلبی میشود و همچنین مردم نمی توانند نیازهای ساده روزمره خود را تامین کنند. امنیت نعمت بزرگ الهی است که شرط پیشرفت جوامع و زمینه حرکت عظیم یک ملت است. آدمی باتجربه دریافته است که امنیت و آسایش و رفاه که در سایه امنیت آسایش دیگران است یعنی اینکه امنیت در درون شبکه های ارتباطی انسان ها شکل می گیرد. امنیت مفهوم بسیار عمیق است که بارها از آن، در قرآن یادآوری شده است و حتی در مواردی در قرآن از آن به عنوان عطیه الهی در جامعه مورد تذکر قرار دادهاست. امنیت مطلوب در جامعه اسلامی تحقق نمی یابد مگر اینکه به حقوق همه انسانهایی که در آن زندگی میکنند، از این جهت که انسان توجه شود و انسانها نیز به حقوق دیگران احترام بگذارند (برگ، ۱۳۸۲: ۱)
امنیت در هر جامعه نقش کلیدی و اساسی داشته و جامعه بدون امنیت امکان پذیر نمی باشد را براساس امنیت در فکرت هر انسان که با خانواده خود قصد سفر به مکانی دیگر دارد. ابتدا از مسائل امنیتی و احساس آرامش و گزند خانواده از آسیب های دیگر را مورد بررسی قرار میدهد. این نشان میدهد انسان همواره در همه حال نیاز به امنیت دارد.
در اینجا منظور از احساس امنیت همسران ،خطرات و تهدیدات و کلیه مخاطراتی است که در روابط گرم و عاطفی، صمیمی و محبت آمیز همسران اختلال ایجاد نماید و احساس نزدیکی و همدلی میان آنان را از بین ببرد. (چلبی :۱۳۷۵: ۷۰) که این مفهوم را با بهره گرفتن از نظریه های نظم، انسجام خانوادگی، رضایت زناشویی و تعارض زناشویی توضیح می دهیم.