گرم شدن زمین نیز از اثرات افزایش مقدار گازهای گلخانهای موجود در هوا است که اکثر مردم را با مشکل شدید، مواجه می کند. میزان کربندیاکسید که قبل از انقلاب صنعتی حدود ۲۸۰ واحد در میلیون بود، به نسبت ۳۸۰ واحد در میلیون رسیده و ظهور آن با شتاب در حال افزایش است. افزایش نسبت دی اکسیدکربن به بیش از ۴۵۰ واحد در میلیون موجب افزایش درجه حرارت تا ۲ درجه سانتیگراد شده و ذوب سریعتر یخهای قطب جنوب را منجر می شود. ذوب یخ نیز آنطور که انتظار میرود منجر به افزایش سطح دریا به اندازه ۲۳ متر میگردد، که این بدان معنی است که خشکی زمین محو خواهد شد. از این رو انجام اقدام مناسب در مقیاس وسیع تکنولوژیک و تغییرات اجتماعی، مالی و سیاسی ضروری به نظر میرسد. با اضافه کردن کلمه سبز، که اشاره به تدارکات سبز، تولید سبز، توزیع سبز و لجستیک معکوس دارد، میتوان به این وضعیت بهبود بخشید. ایده مدیریت زنجیره تامین سبز از بین بردن یا به حداقل رساندن ضایعات انرژی، تولید گازهای گلخانهای و شیمیایی خطرناک و مواد زائد جامد در امتداد زنجیره تامین است.
طراحی فرایند کلی زنجیره تامین سبز شامل موارد زیر میباشد:
۱. طراحی سبز | ۲. مواد سبز | ۳. تولید سبز |
۴. بازاریابی سبز | ۵. مصرف سبز | ۶. بازیافت سبز [۲۷] |
استاندارد Eco- indicators
شاخص های محیطی استاندارد، اعدادی هستند که بار محیطی کل یک محصول یا فرایند را نشان میدهند. با این شاخصهای محیطی استاندارد هر طراح یا مدیر محصولی میتواند تأثیر محیطی محصولات را در طول چرخه عمرشان تحلیل کند. سپس گزینههای مختلف طراحی میتوانند با یکدیگر مقایسه شوند.
تأثیرات زیست محیطی محصولات
هر محصولی محیط زیست را به طریقی نابود میسازد. مواد خام باید استخراج شوند، محصول باید تولید، توزیع و بستهبندی شود و در نهایت به دور ریخته شود. به علاوه، تأثیرات زیستمحیطی اغلب در طول استفاده از محصول نیز اتفاق میافتند به این علت که محصول از انرژی و یا مواد استفاده میکند. بنابراین اگر ما بخواهیم میزان نابودی زیستمحیطی یک محصول را ارزیابی کنیم، باید همه فازهای چرخه عمر محصول را مورد مطالعه قرار دهیم. تحلیل زیستمحیطی همه فازهای چرخه عمر، ارزیابی چرخه عمر[۳۶] یا به اختصار LCA نامیده میشود.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
در Eco-indicator 99 واژه محیط زیست با سه نوع آسیب تعریف شده است:
۱-سلامتی انسان: شامل تعداد و دوره بیماریها و سالهای عمر از دست رفته به دلیل مرگ زودرس ناشی از دلایل محیطی میباشد. اثرات شامل: تغییرات آب و هوایی، نابودی لایه اوزون، اثرات تنفسی و امواج رادیواکتیو، سر و صدا، مختل کردن بعضی از غدد درون ریز بدن و اثرات سرطانزای برخی مواد مانند فلزات سنگین میباشد.
۲-کیفیت اکوسیستم: شامل اثراتی روی تنوع گونهها، خصوصا برای گیاهان آوندی و دیگر موجودات زنده است. این اثرات شامل: سمی شدن محیط زیست، اسیدی شدن آن، انباشت آب و مصرف زمین، اثرات گازهای گلخانهای و نابودی لایه اوزون (که هر دو در سلامت انسان تأثیر دارند) و اثر فسفاتها میباشد.
۳- منابع: شامل انرژی مازاد مورد نیاز در آینده برای استخراج منابع فسیلی و معدنی با کیفیت پایینتر میشود و نابودی منابع کشاورزی مانند خاک و شن که با مصرف زمین انجام میشود.
در طی فرایند طراحی یک زنجیره تأمین ممکن است تعداد زیادی گزینه تولید شود. این گزینهها توسط طراح تحلیل شده و سپس بهترین گزینه طراحی انتخاب میگردد. به منظور اینکه این گزینههای طراحی متوجه محیط زیست باشند، باید تحلیل و انتخاب آنها شامل وجوه زیستمحیطی آن محصول شود. مقادیر Eco-indicator های استاندارد نیز به عنوان ابزاری برای انجام این امر برای طراحان تدوین شده است.
روش Eco-indicator که برای محاسبه مقادیر استاندارد استفاده می شود به خوبی با استاندارد ایزو[۳۷]۱۴۰۴۲ مطابقت دارد مگر در بعضی از جزئیات که شاید با یکدیگر متفاوت باشند.
-
- توصیف Eco-indicator های استاندارد
مقادیر Eco-indicator 99 برای موارد زیر در دسترس هستند:
-
- مواد: شاخص ها برای فرآیندهای تولید مبتنی بر ۱ کیلو ماده هستند.
-
- فرآیندهای تولیدی: برای پردازش مواد مختلف است و واحدهای مناسبی برای هر فرایند خاص استفاده می شود. (مترمربع برای ورقههای رل شده یا کیلو برای پلاستیک اکسترود شده)
-
- فرآیندهای حمل: بیشتر در قالب واحد تن-کیلو در متر بکار میرود.
-
- فرآیندهای تولید انرژی: واحدها برای برق و گرما داده می شود.
-
- سناریوهای دفع زباله: برای هر کیلو موادی که به انواع مواد دیگر تقسیم میشوند و همچنین روشهای فرایند دورریزی آنها به کار میرود.
روشهای میانگین اروپایی برای محاسبه این موارد به کار میروند. در هنگام تعیین این شاخص ها تعاریف خاصی برای واژه های «مواد» و «فرایند» بکار میرود که در زیر به طور خلاصه آورده شده است.
-
- تولید مواد
در تعیین شاخص برای تولید مواد، همه فرآیندهایی که از استخراج مواد خام تا آخرین مرحله تولید تا اینکه انبوهی از آن ماده تولید شود، را شامل می شود. فرآیندهای حملو نقل در طول این مسیر تا فرآیندهای نهایی در زنجیره تولید نیز شامل همین مرحله می شود. هر فرآیندی از روی توضیحش قابل استخراج از لیست Eco-indicator میباشد. برای مثال برای پلاستیک همه فرآیندهایی که از استخراج نفت خام تا تولید گرانول را شامل می شود. برای ورقه استیل همه فرآیندها از استخراج سنگ معدن و زغال سنگ تا پردازش آنها را شامل می شود. این شاخص شامل تولید محصولات اصلی (مانند ماشینها، ساختمان و مانند اینها) نمیشود.
-
- فرآیندهای تولیدی
Eco-indicator ها برای فرآیندهای تولیدی به انتشار آلایندهها از خود فرآیندها و انتشار آلایندهها از فرآیندهای تولید انرژی که ضروری میباشند، مربوط می شود. این شاخص شامل تولید محصولاتی مانند ماشینها و … نمی شود.
-
- فرآیندهای حملونقل
شامل تأثیر انتشار آلایندهها که توسط استخراج و تولید سوخت و تولید انرژی از سوخت در طی حمل و نقل ایجاد میشود، میباشد. واحد آن حمل یک تن ( ۱۰۰۰کیلوگرم ) محصول در ۱ کیلومتر (۱ تن-کیلومتر[۳۸]) میباشد.
-
- حملونقل جادهای: در مواردی که جرم، فاکتور مهم باشد، (تن ضربدر کیلومتر) و در مواردی که حجم، فاکتور تعیین کننده است، (متر مکعب در کیلومتر) واحد حملونقل میباشد.
-
- حملونقل ریلی: این مورد مبتنی بر نرخ متوسط اروپایی دیزل برای کشش الکتریکی و یک سطح متوسط بار میباشد.
-
- حملونقل هوایی: برای انواع متفاوت هواپیماهای باری میباشد.
موارد دیگر مانند تولید تراکها و یا زیرساختهای ریل و جاده و مدیریت هواپیماهای باری روی فرودگاهها هم که نمی توانند نادیده گرفته شوند، در این مرحله در نظر گرفته میشوند.
- انرژی